İzmir'de define aramak için girdikleri
kuyuda biriken metan gazı nedeniyle zehirlenerek hayatını kaybeden bir
işadamı ile yakın arkadaşı, gözleri bir kez daha define peşinde
koşanlara çevirdi. Define avcılarının bu sevdasını, "Türkiye'de bu iş,
artık bir hastalık şeklini aldı" diye yorumlayan tanınmış arkeologlar,
inanılması güç öyküler aktardı. İşte, uzmanların anlatımıyla definecilerin yaşadıkları:
'YAKALANANLAR POLİS ÇIKTI'
Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu (Arkeolog): Birinci dereceden
SİT alanlarının bulunduğu bölgelerde özel mülkiyetlerin kamulaştırılması
gerekiyor. Çünkü adam "Tarlamı ekiyorum" diyor ama gece kaçak kazı
yapıyor. Yakın zamanda Perge civarında iki sivil polisi suçüstü
yakalattık. Kazı alanında çalışan köylülerimiz haber verdi. Bana telefon
açıp "Buradan kazma sesleri geliyor" dediler. Ülkemizde kaçak kazı bir
hastalık. Kazı alanlarına kamera yerleştirilmesi lazım.
'20 YIL AYNI DAĞI KAZMIŞ'
Prof. Dr. Alparslan Ceylan (Arkeolog): Türkiye'de bu iş
artık salgın hastalık şeklini aldı. Doğu Anadolu'nun dağını taşını
dolaşıyoruz, her gittiğimiz höyük ya da yerleşimin bizden önce giden
defineciler tarafından tahrip edildiğini görüyoruz. Mesela tam 20 yıl
boyunca bir dağın her kayasının altını kazan bir adamla tanışmıştım. 20
yıl boyunca gece uyumamış. Bu adama "Burada bir şey olmaz" dedim. Bir
hafta sonra beni arayıp, "Hocam yine geceleri uyuyamıyorum, o nedenle
dağa çıkıyorum" dedi.
ANTİK SİKKE YERİNE 5 CENT!
Yardımcı Doç. Dr. Oğuz Alp (Anadolu Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi): Seyitgazi
ilçesindeki Keçiçayırı Höyüğü kurtarma kazılarında M.Ö. 4-3. yüzyıla
ait bronz küpeler, yüzükler, kolye ucu ve pişmiş topraktan kandiller gün
yüzüne çıkartıldı. Ancak alan, yoğun kaçak kazılara maruz kalmış.
Mezarların birisinde bulunan 1942 tarihli 5 ABD centi, bu mezarlardan
antik sikke bekleyen bizleri şaşırttı. Bu para, ortak mirasımızın
bilinçsizce yok edilmesinin bir kanıtı oldu.
'4 MİLYON KİŞİ DEFİNE PEŞİNDE'
Büyüklerinden duyduğu hikâyelerle defineciliğe başlayan Uğur
Kulaç, 17 yıldır bu işin içinde olduğunu söylüyor. Asıl mesleğini
bırakıp dedektör imalatına başlayan Kulaç, "Sadece benim 500 bin
müşterim var. Türkiye'de 4 milyondan fazla defineci var" diyecek kadar
iddialı. "Definecilik yanlış biliniyor" diyen Kulaç, İzmir'de yaşanan
kazayı şöyle yorumluyor: "Metan gazından zehirlenme ancak derin
kazılarda olur. Bu da kaçak ve acemi definecinin işidir."